De renminbi is de officiële munt van China gebruikt als wettig betaalmiddel op het vasteland van China. Maar wat gebeurt er met de renminbi als China heeft een back-de valuta met goud? Zal het vertakken naar andere buitenlandse economieën als reservevaluta voor hen ook? Misschien ...
Sommige bronnen geloven dat de internationale acceptatie van de munt zou stijgen tot ongekende hoogten als China heeft een nieuwe gouden standaard te starten. Het is om dezelfde reden de Amerikaanse dollar werd een mondiale reservevaluta decennia geleden.
Ambtenaren, investeerders en financiële planners hebben geadviseerd iedereen in China om goud te kopen op de relatieve zwakte, want het is de enige veilige hebben voor risicomijdende beleggers, aldus Zhang Jianhua van People's Bank of China. Sinds 2011 is Jianhua gepredikt zijn boodschap, verklaren dat geen andere activa veilig zijn in deze volatiele marktomstandigheden. Harde valuta, goud in het bijzonder, is de enige keuze om risico's af te dekken.
Hij adviseerde de Chinese regering om goud te kopen op dips , zeggende: "De Chinese regering moet niet alleen voorzichtig van de ingevoerde risico gevolg van de stijgende wereldwijde inflatie, maar ook verdere optimalisatie van haar valuta- portefeuille en de aankoop van activa in goud als de goudprijs laat zien een gunstige fluctuatie. "
En dat is precies wat Chinezen en de Chinese regering hebben gedaan - de aanleg van voorraden goud. Van mei 2010 tot april 2011 China geïmporteerde ongeveer 66 ton goud. Fast forward tot en met april van 2012 en de invoer waren op 489 ton. Dat is een stijging van 640%. Ondertussen verschillende bronnen geven aan hun geloof dat China veel meer goud dan ze officieel bevestigen houden - ze hebben bevestigd 1.054 ton tot nu toe.
Neem een kijkje op deze grafiek om een duidelijker beeld van hoe drastisch Chinees goud uit Honk Kong is toegenomen van september 2009 tot maart van 2012 te krijgen.
* Bronnen: Datastream, Bloomberg, Reuters, Erste Group Research, met dank aan GoldSilverWorlds .
Als China niet, in feite, evolueren naar een gouden standaard, zal het geweldig zijn voor alles wat je goud bugs. Ondanks een verzwakte de vraag naar goud vanuit India rijden algehele zwakte in figuur goud, China staat op het India verslaan "voor de eerste keer op jaarbasis als de grootste goudmarkt ter wereld, met de vraag het lezen van ten minste 850 ton en misschien meer dan dat , "zegt Marcus Grubb, managing director bij de World Gold Council.
Met een van 's werelds grootste goudreserves en exponentiële stijging zoals die aangegeven zijn in de bovenstaande grafiek, is er geen twijfel over bestaan dat het waarschijnlijk slechts een kwestie van tijd voordat je officieel ontvang nieuws over China's door goud gedekte renminbi ...
woensdag 22 augustus 2012
Wie verlaat de Euro het eerst?
Is het Griekenland of Duitsland? Of toch ook nog Spanje?
Griekenland zou nog lang in de Euro kunnen blijven. Het land is in verhouding erg klein t.o.v. de totale Eurozone. Hoewel de Griekse schuld toch nog goed is voor 22% van het Duitse BBP. Spanje is een heel ander verhaal. Dit land is te groot om te redden. Spanje is echt aan het instorten en gaat in rap tempo Griekenland achterna.
Duitsland staat voor een moeilijke keuze. Ook Duitsland heeft een enorme staatsschuld. De Duitse schuld beslaat meer dan 25% van de totale schuld van alle lidstaten samen in de Eurozone. Het land staat er helemaal niet zo goed voor als men ons doet geloven. Inmiddels heeft Duitsland Griekenland, Portugal en Ierland al vol op sleeptouw hangen van hun belastingbetalers. Komt Spanje en Italië nog bij. Nu inmiddels als laatste in de Eurozone ook Duitsland in recessie gaat, kan Duitsland dit niet lang meer volhouden. Daarbij heeft Duitsland nog steeds een groot probleem met de eenwording sinds 1990 tussen west en oost. Oost is en blijft straatarm en de miljardenstroom van west naar oost is onophoudelijk. Bijna alle industrie bevindt zich in het westen.
Ofwel pompt Duitsland meer in de zuidelijke schulden en riskeert zodoende zelf een faillissement, ofwel stapt Duitsland uit de Euro voordat het helemaal te laat is. Dit lijkt haast onvermijdelijk. Tenzij de economie van Duitsland blijft groeien en daar blijkt het te gaan haperen. Anders gezegd, het groeiend aantal probleemlanden zuigen uiteindelijk ook Duitsland en Nederland mee in de afgrond.
Wat gebeurt er bij het verlaten van de Euro? Waar is iedereen zo bang voor?
Als Griekenland eruit stapt dan worden de schulden niet meer afgelost. Voor de pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen, banken, e.d. (institutionelen) gaat dit hard aan komen. Men kan eraan failliet gaan en er zullen extra reddingsfondsen moeten komen van extreme omvang. Tegelijkertijd vreest men dat de institutionele partijen ook hun geld gaan terugtrekken uit Portugal, Italië en Spanje. Daarmee zullen die landen meteen over de rand van de afgrond geduwd worden. Deze landen gaan daardoor onherroepelijk mee uit de Euro. Ze hebben dan geen keuze meer. Hierdoor zullen banken gaan omvallen. Niet alleen in de PIIGS, maar vooral in noord Eurozone. ING heeft alleen al in Spanje 44 miljard uitstaan. Deutsche bank nog veel meer zelfs. Dit gaan banken niet redden. Ze zijn ook veel te groot om te redden.
De meeste pijn zal geleden worden door de ECB zelf. Die hebben recordbedragen aan rommelleningen opgekocht van de zuidelijke lidstaten. Naast deze afschrijvingen moet de ECB ook nog alle grote banken opnieuw gaan redden bij zulke enorme massa-saneringen. Overheden kunnen dit zeker niet aan omdat de banken en de bedragen veel te groot zijn. Als men toch besluit banken overeind te houden, dan zal men de pensioenfondsen waarschijnlijk laten vallen. Zoals we weten zijn pensioenfondsen verplicht een groot gedeelte in bonds te beleggen. Deze rollen overigens wel zoveel mogelijk door naar Duitsland, vandaar de extreem lage rente.
Buiten dat staat er dan nog iets veel ergers te gebeuren. Als de PIIGS uit de euro stappen, dan zijn weliswaar hun schulden in een klap gesaneerd, maar het zal daarna ook totaal onmogelijk zijn om nieuw geld voor leningen aan te trekken. Wie zou dan nog wat willen lenen aan die landen? Degenen die het al deden zijn immers al hun geld kwijt. Zelfs binnenlandse banken zullen hun nieuwe geld liever in het buitenland uitzetten i.p.v. in nieuwe Dragma’s of Peseta’s die natuurlijk direct na de invoering een enorme devaluatie zullen ondergaan. En zonder nieuwe leningen gaan de hele PIIGS hartstikke failliet. Daar is geen ontkomen aan.
De enige oplossing blijft dus met z’n allen in de Euro blijven hangen. Dat kan alleen maar door schuld op schuld te stapelen. En voor die schulden Duitsland, Finland, Oostenrijk en Nederland op laten draaien. Daarnaast heeft Frankrijk met Hollande aan het roer partij gekozen voor de zuidelijke landen. Hij verlaagde onlangs de pensioenleeftijd voor de hele bevolking van 62 naar 60 jaar. De kosten kunnen betaald worden omdat Duitsland en Nederland de pensioenen verhoogden tot 67 jaar. De andere landen zoals Griekenland en Spanje weigeren de nog lagere pensioenleeftijd te verhogen. Pensioenleeftijden die variëren van 50 tot 57 jaar. Alleen Italië heeft deze leeftijd heel lichtjes aangepakt voor de zogenaamde “baby pensionati”. Dit is een extra pensioen die je al kunt krijgen vanaf 50 jarige leeftijd.
Het geld wat de overheden voor dit soort absurde pensioenen tekort komt werd gewoon door de noordelijke lidstaten via Brussel aangevuld. De zuidelijke landen weigeren tot nu toe alle medewerking ook maar ergens op te bezuinigen. Met Griekenland op kop.
Dit gaat Duitsland niet lang meer pikken.
Op dit moment wordt de bal heen en weer gespeeld tussen de ECB en de politiek. De politiek weigert te bezuinigen omdat dit een doodvonnis betekent voor hun politieke partij in een democratie. De ECB heeft duidelijk aangegeven niet alle schulden botweg op te kopen omdat dit de euro zal vernietigen. De ECB kan dit zelf ook niet overleven omdat de ECB balans op zeker moment alleen nog maar schulden bevat.
Hoe lang gaat schuld op schuld stapelen goed? Totdat de rente erop gaat stijgen voor de noordelijke lidstaten. Dan kan de ECB voor alle staatsschulden en begrotingstekorten gaan opdraaien met vers geprint geld. Dit wil en kan de ECB niet. Dit printen wil de politiek graag want dan hoeven ze niet te bezuinigen. Maar hiermee creëert de ECB wel een nieuwe Weimar. Dat zal het moment zijn dat Duitsland uit de Euro zal stappen. Weimar is de nachtmerrie van elke Duitser. Maar uit de Euro stappen zal een sanering betekenen voor honderden miljarden voor Duitsland. Met de invoering van een DMark zal de Euro voor de restlanden onmiddellijk met tientallen procenten gedevalueerd worden. De vraag is dan weer of Duitsland zulke enorme verliezen kan opvangen. Anders gezegd, aan zulke verliezen zelfs failliet kan gaan. De verliezen moeten wel betaald worden anders vallen de banken om en Duitsland heeft al een staatschuld van 2100 miljard (pfff, de rente alleen al…). Daarbij zijn ook Duitse banken veel te groot om te redden. En banken zijn nu eenmaal nodig om leningen op te kopen. Vooral staatsleningen. En bij een devaluatie van restant Euro wordt Duitsland ook nog in een klap veel te duur voor hun export. Dat zal de economie hard raken.
Dus in feite maakt het niet zo heel veel uit wie er als eerste uit de euro stapt, het effect blijft hetzelfde. Het enige verschil: wordt het DM/Euro of wordt het Euro/Dragma/Peseta.
Debt Trap
Debt Trap is een financiële uitdrukking die staat voor “gevangen in schuld”. Dit staat voor een vicieuze cirkel van toenemende schulden en rentelasten. Men kan niet stoppen schulden opnieuw op te hogen, en aflossen is onmogelijk. Hieruit zijn twee oplossingen mogelijk, 1. een faillissement, 2. hyperinflatie. Een debt trap is een passage van een “point of no return” en dit luidde in januari 2000 de Kondratieff-winter in. Vanaf dat moment werd de debt trap omvangrijker, erger en loopt steeds sneller op.
Alles en iedereen moet bezuinigen indien men steeds hogere schulden heeft aangegaan. Dat weet iedereen. Maar voor bezuinigen van de overheden is het gewoon te laat. Naast bezuinigen lopen ook nog de inkomsten uit belastingen steeds harder terug. Daarom kiezen veel politieke partijen om maar gewoon door te gaan met potverteren en zien wel waar het schip strand. Na ons de zondvloed, denken veel politici. Het is maar voor vier jaar. De stem van de kiezer gaat voor bij politici en de kiezers willen gewoon doorgaan zoals ze al die jaren gewend waren. Een doorsnee kiezer weet niet eens wat een schuldencrisis is. Een politicus zit er dus gewoon voor het belang van zijn eigen partij en zal nooit kiezen voor een gezonde economie.
Er is misschien een oplossing
Er is slechts EEN oplossing die het bovengenoemde drama van het uiteenvallen kan voorkomen. Dat is EEN centrale regering met EEN fiscaal beleid voor alle Eurolanden. Dus als men dan de pensioenleeftijd regelt, dan voor alle eurolanden 67 jaar. Ook EEN belastingtarief voor iedereen. Dus ook geen auto’s meer die in Nederland 50% duurder zijn dan in Duitsland waar ze BPM niet kennen. Kunnen ook meteen die extreme accijnzen op gas en electra (ECO-tax) naar de prullenmand. EEN federale regering dus naar US model en plaatselijke landelijke politiek met zeer beperkte regelgeving. Dan heb je nog wel het probleem dat Europa, anders dan de US, verschillende soorten economieën en culturen kent die niet samengaan. Maar voor deze oplossing als federale regering is het ook te laat. Als we al besluiten dit te doen, dan nog duurt het 10 misschien wel 20 jaar voor men dit functioneel heeft draaien. Die tijd hebben we zeker niet meer.
Een onmogelijke spagaat dus. In de Euro blijven gaat niet, eruit stappen gaat ook niet. Maar een ding staat wel vast. De Euro komt in beide scenario’s in heel zwaar weer. Alleen met fysiek goud en zilver kun je jezelf nog indekken. Het drama komt, dat is zeker, alleen weet niemand wanneer.
Als landen de Euro verlaten gaan we ongekende drama’s zien. En toch is er geen ontkomen aan.
Hoe lang nog?
De financiële wereld houdt de adem in voor september. Dan komt de trojka met het rapport over Griekenland. Velen verwachten dat in september de knoop zal worden doorgehakt. Linksom of rechtsom. We zullen zien. Misschien kan het bekende blikje nog net iets verder over de weg?
Dat het erg lang duurt voor de immense schulden effect hebben op de rente is wel te verklaren. Dit komt omdat veel verse ECB miljarden bij institutionele beleggers terecht komen. Met dat geld moeten ze ergens blijven. Dan maar in veilige Duitse en US bonds, desnoods tegen negatieve rente. Dus zo houdt de ECB printer tevens de rente extreem laag op staatsleningen. Maar dit geld komt wel via dezelfde leningen via de overheid wel rechtstreeks de economie in.
Is er kans dat het nog goed komt?
Alles zal erg gaan afhangen van een herstel van de economische groei. Anders dan in 2009 en 2010 kan QE niet meer werken. Als het vuurtje van je open haard bijna uit is, dan kan een beetje benzine op het vuur wel helpen. Maar als je hele huis in lichterlaaie staat is benzine minder verstandig. QE is de benzine op het vuur van de economie. Alle troeven zijn hiermee uitgespeeld en men kan alleen maar toekijken. Dat zien we de Centrale Banken dan ook daadwerkelijk doen nu. Ze grijpen naar QE als er echt deflatie dreigt, eerder niet. Wat Centrale Banken op dit moment doen is de beleggers een worst voor de neus houden. Maar uiteindelijk moeten Centrale Banken wel geld blijven printen om de schulden te financieren als de institutionele beleggers het niet meer durven. Dus ze printen noodgedwongen al doorlopend (zie sheet hieronder). Dit gaat nog meer schade brengen aan de economie. Want hoge inflatie zal de koopkracht van de consument hard raken en dit raakt de economie. QE is in deze fase alleen maar de spiraal naar beneden. QE’s zijn alleen maar leuk voor aandelenbeleggers omdat dit geld kruipt in aandelen. Aandelenbeurzen zijn eigenlijk gewoon de spiegel van M3, de geldhoeveelheid. Al lang niet meer de spiegel van een gezonde economie.
Het vervelende van de staatsschulden en begrotingstekorten is wel dat de overheid 60% van de economie draaiende houdt met hun uitgaven. Dus bezuinigen drukt wel hard op de economie die draait op overheidsuitgaven, zoals subsidies en bedrijven die voor de overheid werken. Dus ook van die kant kun je nauwelijks herstel van de economie verwachten. En zonder economische groei gaan we steeds harder richting afgrond.
Hierboven de actuele printerstand!
Tenslotte nog het leuke bekende tellertje:
De Nederlandse staatsschuld loopt op dit moment met 810 euro op per seconde.
Ofwel 48.600 per minuut, 2.916.000 per uur, 69.984.000 per dag, 1 miljard elke 14 dagen, 26 miljard per jaar. We zitten nu al aan 404 miljard schuld totaal. Bij 2% rente is dat 8 miljard rentelast per jaar. Dat bedrag krijgen we nog niet eens bezuinigd! Rutte 1 valt al overhoop op 16 miljard over 4 jaar. De rente alleen al is in die 4 jaar 32 miljard. Als je als gezonde regering nog niet eens de helft van de rente op je schuld kunt bezuinigen, dan ben je als democratische politiek eigenlijk al gewoon impotent.
Intussen tikt het klokje maar door:
http://www.destaatsschuldmeter.nl/
Disclaimer: De mening van Gerard als columnist is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
Griekenland zou nog lang in de Euro kunnen blijven. Het land is in verhouding erg klein t.o.v. de totale Eurozone. Hoewel de Griekse schuld toch nog goed is voor 22% van het Duitse BBP. Spanje is een heel ander verhaal. Dit land is te groot om te redden. Spanje is echt aan het instorten en gaat in rap tempo Griekenland achterna.
Duitsland staat voor een moeilijke keuze. Ook Duitsland heeft een enorme staatsschuld. De Duitse schuld beslaat meer dan 25% van de totale schuld van alle lidstaten samen in de Eurozone. Het land staat er helemaal niet zo goed voor als men ons doet geloven. Inmiddels heeft Duitsland Griekenland, Portugal en Ierland al vol op sleeptouw hangen van hun belastingbetalers. Komt Spanje en Italië nog bij. Nu inmiddels als laatste in de Eurozone ook Duitsland in recessie gaat, kan Duitsland dit niet lang meer volhouden. Daarbij heeft Duitsland nog steeds een groot probleem met de eenwording sinds 1990 tussen west en oost. Oost is en blijft straatarm en de miljardenstroom van west naar oost is onophoudelijk. Bijna alle industrie bevindt zich in het westen.
Ofwel pompt Duitsland meer in de zuidelijke schulden en riskeert zodoende zelf een faillissement, ofwel stapt Duitsland uit de Euro voordat het helemaal te laat is. Dit lijkt haast onvermijdelijk. Tenzij de economie van Duitsland blijft groeien en daar blijkt het te gaan haperen. Anders gezegd, het groeiend aantal probleemlanden zuigen uiteindelijk ook Duitsland en Nederland mee in de afgrond.
Wat gebeurt er bij het verlaten van de Euro? Waar is iedereen zo bang voor?
Als Griekenland eruit stapt dan worden de schulden niet meer afgelost. Voor de pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen, banken, e.d. (institutionelen) gaat dit hard aan komen. Men kan eraan failliet gaan en er zullen extra reddingsfondsen moeten komen van extreme omvang. Tegelijkertijd vreest men dat de institutionele partijen ook hun geld gaan terugtrekken uit Portugal, Italië en Spanje. Daarmee zullen die landen meteen over de rand van de afgrond geduwd worden. Deze landen gaan daardoor onherroepelijk mee uit de Euro. Ze hebben dan geen keuze meer. Hierdoor zullen banken gaan omvallen. Niet alleen in de PIIGS, maar vooral in noord Eurozone. ING heeft alleen al in Spanje 44 miljard uitstaan. Deutsche bank nog veel meer zelfs. Dit gaan banken niet redden. Ze zijn ook veel te groot om te redden.
De meeste pijn zal geleden worden door de ECB zelf. Die hebben recordbedragen aan rommelleningen opgekocht van de zuidelijke lidstaten. Naast deze afschrijvingen moet de ECB ook nog alle grote banken opnieuw gaan redden bij zulke enorme massa-saneringen. Overheden kunnen dit zeker niet aan omdat de banken en de bedragen veel te groot zijn. Als men toch besluit banken overeind te houden, dan zal men de pensioenfondsen waarschijnlijk laten vallen. Zoals we weten zijn pensioenfondsen verplicht een groot gedeelte in bonds te beleggen. Deze rollen overigens wel zoveel mogelijk door naar Duitsland, vandaar de extreem lage rente.
Buiten dat staat er dan nog iets veel ergers te gebeuren. Als de PIIGS uit de euro stappen, dan zijn weliswaar hun schulden in een klap gesaneerd, maar het zal daarna ook totaal onmogelijk zijn om nieuw geld voor leningen aan te trekken. Wie zou dan nog wat willen lenen aan die landen? Degenen die het al deden zijn immers al hun geld kwijt. Zelfs binnenlandse banken zullen hun nieuwe geld liever in het buitenland uitzetten i.p.v. in nieuwe Dragma’s of Peseta’s die natuurlijk direct na de invoering een enorme devaluatie zullen ondergaan. En zonder nieuwe leningen gaan de hele PIIGS hartstikke failliet. Daar is geen ontkomen aan.
De enige oplossing blijft dus met z’n allen in de Euro blijven hangen. Dat kan alleen maar door schuld op schuld te stapelen. En voor die schulden Duitsland, Finland, Oostenrijk en Nederland op laten draaien. Daarnaast heeft Frankrijk met Hollande aan het roer partij gekozen voor de zuidelijke landen. Hij verlaagde onlangs de pensioenleeftijd voor de hele bevolking van 62 naar 60 jaar. De kosten kunnen betaald worden omdat Duitsland en Nederland de pensioenen verhoogden tot 67 jaar. De andere landen zoals Griekenland en Spanje weigeren de nog lagere pensioenleeftijd te verhogen. Pensioenleeftijden die variëren van 50 tot 57 jaar. Alleen Italië heeft deze leeftijd heel lichtjes aangepakt voor de zogenaamde “baby pensionati”. Dit is een extra pensioen die je al kunt krijgen vanaf 50 jarige leeftijd.
Het geld wat de overheden voor dit soort absurde pensioenen tekort komt werd gewoon door de noordelijke lidstaten via Brussel aangevuld. De zuidelijke landen weigeren tot nu toe alle medewerking ook maar ergens op te bezuinigen. Met Griekenland op kop.
Dit gaat Duitsland niet lang meer pikken.
Op dit moment wordt de bal heen en weer gespeeld tussen de ECB en de politiek. De politiek weigert te bezuinigen omdat dit een doodvonnis betekent voor hun politieke partij in een democratie. De ECB heeft duidelijk aangegeven niet alle schulden botweg op te kopen omdat dit de euro zal vernietigen. De ECB kan dit zelf ook niet overleven omdat de ECB balans op zeker moment alleen nog maar schulden bevat.
Hoe lang gaat schuld op schuld stapelen goed? Totdat de rente erop gaat stijgen voor de noordelijke lidstaten. Dan kan de ECB voor alle staatsschulden en begrotingstekorten gaan opdraaien met vers geprint geld. Dit wil en kan de ECB niet. Dit printen wil de politiek graag want dan hoeven ze niet te bezuinigen. Maar hiermee creëert de ECB wel een nieuwe Weimar. Dat zal het moment zijn dat Duitsland uit de Euro zal stappen. Weimar is de nachtmerrie van elke Duitser. Maar uit de Euro stappen zal een sanering betekenen voor honderden miljarden voor Duitsland. Met de invoering van een DMark zal de Euro voor de restlanden onmiddellijk met tientallen procenten gedevalueerd worden. De vraag is dan weer of Duitsland zulke enorme verliezen kan opvangen. Anders gezegd, aan zulke verliezen zelfs failliet kan gaan. De verliezen moeten wel betaald worden anders vallen de banken om en Duitsland heeft al een staatschuld van 2100 miljard (pfff, de rente alleen al…). Daarbij zijn ook Duitse banken veel te groot om te redden. En banken zijn nu eenmaal nodig om leningen op te kopen. Vooral staatsleningen. En bij een devaluatie van restant Euro wordt Duitsland ook nog in een klap veel te duur voor hun export. Dat zal de economie hard raken.
Dus in feite maakt het niet zo heel veel uit wie er als eerste uit de euro stapt, het effect blijft hetzelfde. Het enige verschil: wordt het DM/Euro of wordt het Euro/Dragma/Peseta.
Debt Trap
Debt Trap is een financiële uitdrukking die staat voor “gevangen in schuld”. Dit staat voor een vicieuze cirkel van toenemende schulden en rentelasten. Men kan niet stoppen schulden opnieuw op te hogen, en aflossen is onmogelijk. Hieruit zijn twee oplossingen mogelijk, 1. een faillissement, 2. hyperinflatie. Een debt trap is een passage van een “point of no return” en dit luidde in januari 2000 de Kondratieff-winter in. Vanaf dat moment werd de debt trap omvangrijker, erger en loopt steeds sneller op.
Alles en iedereen moet bezuinigen indien men steeds hogere schulden heeft aangegaan. Dat weet iedereen. Maar voor bezuinigen van de overheden is het gewoon te laat. Naast bezuinigen lopen ook nog de inkomsten uit belastingen steeds harder terug. Daarom kiezen veel politieke partijen om maar gewoon door te gaan met potverteren en zien wel waar het schip strand. Na ons de zondvloed, denken veel politici. Het is maar voor vier jaar. De stem van de kiezer gaat voor bij politici en de kiezers willen gewoon doorgaan zoals ze al die jaren gewend waren. Een doorsnee kiezer weet niet eens wat een schuldencrisis is. Een politicus zit er dus gewoon voor het belang van zijn eigen partij en zal nooit kiezen voor een gezonde economie.
Er is misschien een oplossing
Er is slechts EEN oplossing die het bovengenoemde drama van het uiteenvallen kan voorkomen. Dat is EEN centrale regering met EEN fiscaal beleid voor alle Eurolanden. Dus als men dan de pensioenleeftijd regelt, dan voor alle eurolanden 67 jaar. Ook EEN belastingtarief voor iedereen. Dus ook geen auto’s meer die in Nederland 50% duurder zijn dan in Duitsland waar ze BPM niet kennen. Kunnen ook meteen die extreme accijnzen op gas en electra (ECO-tax) naar de prullenmand. EEN federale regering dus naar US model en plaatselijke landelijke politiek met zeer beperkte regelgeving. Dan heb je nog wel het probleem dat Europa, anders dan de US, verschillende soorten economieën en culturen kent die niet samengaan. Maar voor deze oplossing als federale regering is het ook te laat. Als we al besluiten dit te doen, dan nog duurt het 10 misschien wel 20 jaar voor men dit functioneel heeft draaien. Die tijd hebben we zeker niet meer.
Een onmogelijke spagaat dus. In de Euro blijven gaat niet, eruit stappen gaat ook niet. Maar een ding staat wel vast. De Euro komt in beide scenario’s in heel zwaar weer. Alleen met fysiek goud en zilver kun je jezelf nog indekken. Het drama komt, dat is zeker, alleen weet niemand wanneer.
Als landen de Euro verlaten gaan we ongekende drama’s zien. En toch is er geen ontkomen aan.
Hoe lang nog?
De financiële wereld houdt de adem in voor september. Dan komt de trojka met het rapport over Griekenland. Velen verwachten dat in september de knoop zal worden doorgehakt. Linksom of rechtsom. We zullen zien. Misschien kan het bekende blikje nog net iets verder over de weg?
Dat het erg lang duurt voor de immense schulden effect hebben op de rente is wel te verklaren. Dit komt omdat veel verse ECB miljarden bij institutionele beleggers terecht komen. Met dat geld moeten ze ergens blijven. Dan maar in veilige Duitse en US bonds, desnoods tegen negatieve rente. Dus zo houdt de ECB printer tevens de rente extreem laag op staatsleningen. Maar dit geld komt wel via dezelfde leningen via de overheid wel rechtstreeks de economie in.
Is er kans dat het nog goed komt?
Alles zal erg gaan afhangen van een herstel van de economische groei. Anders dan in 2009 en 2010 kan QE niet meer werken. Als het vuurtje van je open haard bijna uit is, dan kan een beetje benzine op het vuur wel helpen. Maar als je hele huis in lichterlaaie staat is benzine minder verstandig. QE is de benzine op het vuur van de economie. Alle troeven zijn hiermee uitgespeeld en men kan alleen maar toekijken. Dat zien we de Centrale Banken dan ook daadwerkelijk doen nu. Ze grijpen naar QE als er echt deflatie dreigt, eerder niet. Wat Centrale Banken op dit moment doen is de beleggers een worst voor de neus houden. Maar uiteindelijk moeten Centrale Banken wel geld blijven printen om de schulden te financieren als de institutionele beleggers het niet meer durven. Dus ze printen noodgedwongen al doorlopend (zie sheet hieronder). Dit gaat nog meer schade brengen aan de economie. Want hoge inflatie zal de koopkracht van de consument hard raken en dit raakt de economie. QE is in deze fase alleen maar de spiraal naar beneden. QE’s zijn alleen maar leuk voor aandelenbeleggers omdat dit geld kruipt in aandelen. Aandelenbeurzen zijn eigenlijk gewoon de spiegel van M3, de geldhoeveelheid. Al lang niet meer de spiegel van een gezonde economie.
Het vervelende van de staatsschulden en begrotingstekorten is wel dat de overheid 60% van de economie draaiende houdt met hun uitgaven. Dus bezuinigen drukt wel hard op de economie die draait op overheidsuitgaven, zoals subsidies en bedrijven die voor de overheid werken. Dus ook van die kant kun je nauwelijks herstel van de economie verwachten. En zonder economische groei gaan we steeds harder richting afgrond.
Hierboven de actuele printerstand!
Tenslotte nog het leuke bekende tellertje:
De Nederlandse staatsschuld loopt op dit moment met 810 euro op per seconde.
Ofwel 48.600 per minuut, 2.916.000 per uur, 69.984.000 per dag, 1 miljard elke 14 dagen, 26 miljard per jaar. We zitten nu al aan 404 miljard schuld totaal. Bij 2% rente is dat 8 miljard rentelast per jaar. Dat bedrag krijgen we nog niet eens bezuinigd! Rutte 1 valt al overhoop op 16 miljard over 4 jaar. De rente alleen al is in die 4 jaar 32 miljard. Als je als gezonde regering nog niet eens de helft van de rente op je schuld kunt bezuinigen, dan ben je als democratische politiek eigenlijk al gewoon impotent.
Intussen tikt het klokje maar door:
http://www.destaatsschuldmeter.nl/
Disclaimer: De mening van Gerard als columnist is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
dinsdag 21 augustus 2012
Gaat GOUD ontploffen?
De Amerikaanse indexen staan een procent of vijf beneden de topkoersen en daar zijn de geruchten voor QE3 alweer!
Het was The Wall Street Journal, meestal goed geïnformeerd als het over de FED gaat, die het bericht de wereld instuurde.
Een verrassing, zou ik het niet noemen. Bernanke heeft gewoon geen andere optie. Als hij het systeem niet smeert met een constante stro liquiditeiten, valt alles simpelweg in mekaar.
Het is overigens niet de enige reden waarom QE3 onvermijdelijk is.
Een andere is dat de Amerikaanse overheid dit jaar een tekort van $1.300 miljard moet zien te financieren.
Alhoewel we stilaan gewoon zijn aan bedragen van die omvang, blijft het een hele klus om dat bedrag uit de markt de halen.
Eigenlijk slaagt de VS er sinds 2009 al niet meer in om de begrotingstekorten te financieren met de uitgifte van nieuwe obligaties.
Hetgeen men tekort komt, wordt door de Federal Reserve opgekocht onder het mom van allerhande monetaire operaties.
Feit blijft wel dat de Amerikaanse overheid zich enkel nog kan financieren als de Federal Reserve de geldkraan openhoudt.
Bernanke kan niet anders dan geld printen. Zoniet dreigt een default voor de VS.
Begrijp je stilaan waarom QE3 een quasi zekerheid is?
Herinner je je de impact van QE2? Deze operatie zorgde voor een 31%-hogere goudprijs en duwde zilver maar liefst 94% hoger.
Deze stijgingen zullen echter verbleken bij hetgeen je zal zien als de FED QE3 aankondigt.
De bedragen worden immers steeds groter.
Bovendien zal heel de wereld plots beseffen dat inflatie ... of zelfs hyperinflatie ... onvermijdbaar is.
En iedereen zal massaal goud en zilver kopen om eraan te ontsnappen.
Ik bedoel wel degelijk IEDEREEN. Niet alleen beleggers. Maar iedere bewoner van deze planeet die zijn spaargeld wil beschermen zal hollen naar goud en zilver.
Je moet goed begrijpen dat goud gekocht wordt uit angst. Angst is een veel sterkere emotie dan hebzucht. Het is de reden waarom aandelen veel sneller dalen dan ze stijgen.
Bij goud werkt angst in de andere richting. Beleggers vluchten massaal RICHTING edelmetalen en zullen allemaal op hetzelfde moment panikeren.
Dit is de reden waarom een goudhausse steeds eindigt in een parabolische stijging.
Mijn advies? Zorg ervoor dat je de massa voor blijft. Accumuleer vandaag reeds voldoende goud en zilver zodat je gereed bent wanneer de dam breekt.
Vandaag ben ik zelfs een hevige voorstander van een stevige portie goud- en zilvermijnen. Het heeft de voorkeur boven fysiek goud aan deze koersen.
Ik heb in de voorbije 10 jaar maar enkele keren de mijnen verkozen boven fysiek goud.
De eerste keer was ergens in 2001 toen Seabridge Gold voor 88 cent verhandeld werd. We staan momenteel $28,04. Dat is 3086% hoger.
De tweede keer was in 2009 toen ik een rapport publiceerde met mijn 10 favoriete mijnaandelen. Deze aandelen noteren vandaag gemiddeld 187,4% hoger.
En vandaag heb ik hetzelfde gevoel. Dit is een geweldige kans en ik maak er volop gebruik van om massaal mijnaandelen te kopen.
Het was The Wall Street Journal, meestal goed geïnformeerd als het over de FED gaat, die het bericht de wereld instuurde.
Een verrassing, zou ik het niet noemen. Bernanke heeft gewoon geen andere optie. Als hij het systeem niet smeert met een constante stro liquiditeiten, valt alles simpelweg in mekaar.
Het is overigens niet de enige reden waarom QE3 onvermijdelijk is.
Een andere is dat de Amerikaanse overheid dit jaar een tekort van $1.300 miljard moet zien te financieren.
Alhoewel we stilaan gewoon zijn aan bedragen van die omvang, blijft het een hele klus om dat bedrag uit de markt de halen.
Eigenlijk slaagt de VS er sinds 2009 al niet meer in om de begrotingstekorten te financieren met de uitgifte van nieuwe obligaties.
Hetgeen men tekort komt, wordt door de Federal Reserve opgekocht onder het mom van allerhande monetaire operaties.
Feit blijft wel dat de Amerikaanse overheid zich enkel nog kan financieren als de Federal Reserve de geldkraan openhoudt.
Bernanke kan niet anders dan geld printen. Zoniet dreigt een default voor de VS.
Begrijp je stilaan waarom QE3 een quasi zekerheid is?
Herinner je je de impact van QE2? Deze operatie zorgde voor een 31%-hogere goudprijs en duwde zilver maar liefst 94% hoger.
Deze stijgingen zullen echter verbleken bij hetgeen je zal zien als de FED QE3 aankondigt.
De bedragen worden immers steeds groter.
Bovendien zal heel de wereld plots beseffen dat inflatie ... of zelfs hyperinflatie ... onvermijdbaar is.
En iedereen zal massaal goud en zilver kopen om eraan te ontsnappen.
Ik bedoel wel degelijk IEDEREEN. Niet alleen beleggers. Maar iedere bewoner van deze planeet die zijn spaargeld wil beschermen zal hollen naar goud en zilver.
Je moet goed begrijpen dat goud gekocht wordt uit angst. Angst is een veel sterkere emotie dan hebzucht. Het is de reden waarom aandelen veel sneller dalen dan ze stijgen.
Bij goud werkt angst in de andere richting. Beleggers vluchten massaal RICHTING edelmetalen en zullen allemaal op hetzelfde moment panikeren.
Dit is de reden waarom een goudhausse steeds eindigt in een parabolische stijging.
Mijn advies? Zorg ervoor dat je de massa voor blijft. Accumuleer vandaag reeds voldoende goud en zilver zodat je gereed bent wanneer de dam breekt.
Vandaag ben ik zelfs een hevige voorstander van een stevige portie goud- en zilvermijnen. Het heeft de voorkeur boven fysiek goud aan deze koersen.
Ik heb in de voorbije 10 jaar maar enkele keren de mijnen verkozen boven fysiek goud.
De eerste keer was ergens in 2001 toen Seabridge Gold voor 88 cent verhandeld werd. We staan momenteel $28,04. Dat is 3086% hoger.
De tweede keer was in 2009 toen ik een rapport publiceerde met mijn 10 favoriete mijnaandelen. Deze aandelen noteren vandaag gemiddeld 187,4% hoger.
En vandaag heb ik hetzelfde gevoel. Dit is een geweldige kans en ik maak er volop gebruik van om massaal mijnaandelen te kopen.
Is de ineenstorting van de Euro nabij ?
Banken, bedrijven en investeerders bereiden zich voor op een ineenstorting van de euro. Grensoverschrijdende bancaire kredietverlening daalt, vermogensbeheerders mijden Europa en geld stroomt naar het Duits onroerend goed en obligaties. De euro blijft stabiel ten opzichte van de dollar, omdat Amerika heeft schuldenproblematiek ook. Maar in tegenstelling tot de euro, de dollar de structuur is niet in twijfel.
Otmar Issing op zoek is naar een beetje moe. De voormalige hoofdeconoom van de Europese Centrale Bank (ECB) zit op een barkruk in een kamer grenst aan de Frankfurt Stock Exchange. Hij lijkt op een vader wiens onrustige tiener is verliefd geworden op met de verkeerde menigte. Issing is op het punt om opnieuw uit te leggen al de dingen die mis gegaan met de euro, en waarom de huidige, nog niet succesvol de inspanningen om de Europese gemeenschappelijke munt te slaan zijn reden voor ernstige bezorgdheid.
Hij begint met een anekdote. "Lieve Otmar, gefeliciteerd met een onmogelijke taak." Dat is wat het einde van de Nobelprijs-winnende Amerikaanse econoom Milton Friedman schreef hem toen Issing werd een lid van de ECB-directie. Vanaf het begin heeft Friedman niet geloven dat de nieuwe munt zou overleven. Issing op het moment dat de euro zag als een 'experiment' dat toch de moeite waard was voor te vechten.
Veertien jaar later, is Issing nog steeds vechten, lang nadat hij weg is met pensioen. Maar net naast de deur op de beurs vloer, en in andere financiële centra over de hele wereld, blijkbaar heel veel mensen geloven dat Friedman's profetie binnenkort zal worden voldaan.
Banken, beleggers en bedrijven zich voor op de mogelijkheid dat de euro zal breken - en dus het verhogen van de kans dat juist dit zal gebeuren.
Er is steeds meer angst, vooral omdat politici er niet in geslaagd om de problemen op te lossen. Ondanks al hun inspanningen, de situatie in Griekenland lijkt hopeloos. Spanje is in de problemen en, tot overmaat van ramp, zal Constitutionele Hof van Duitsland beslist in september of het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) is zelfs compatibel met de Duitse grondwet.
Er is een groeiend gevoel van wrok, zowel in-en uitlenen landen - en in de landen die weldra kon aansluiten hun gelederen. Duitse politici zoals Beierse minister van Financiën Markus Söder van de conservatieve Christelijke Sociale Unie (CSU) openlijk oproepen voor Griekenland te worden gegooid uit de eurozone. Inmiddels is de leider van de oppositie in Duitsland centrum-linkse sociaal-democraten (SPD), Sigmar Gabriel, dringt er bij de eurolanden om de aansprakelijkheid voor de schulden te delen.
Op de financiële markten, de politieke gesteggel over de juiste manier op te lossen heeft de crisis vooral een ding bereikt: het heeft geleid tot de vrees voor een ineenstorting van de euro.
Cross-Border Bank Lending omlaag
Banken zijn vooral bezorgd. "Banken en bedrijven beginnen om lokaal te financieren hun activiteiten", zegt Thomas Mayer, die tot voor kort was de chef-econoom bij Deutsche Bank, die samen met andere financiële instellingen, is de risico's te verminderen in crisis geteisterde landen nu al maanden. De stroom van geld over de grenzen heen is opgedroogd omdat de banken bang zijn lijden verliezen.
Volgens de ECB, wordt grensoverschrijdende kredietverlening onder banken in de eurozone gestaag gedaald, vooral sinds de zomer van 2011. In juni deze interbancaire transacties bereikten hun laagste niveau sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2007.
In aanvulling op terugschroeven van hun leningen aan bedrijven en financiële instellingen in andere Europese landen, zijn de banken zelfs verbreken van verbindingen om hun eigen filialen in het buitenland. Duitse Commerzbank en Deutsche Bank blijkbaar de voorkeur aan hun filialen in Spanje en Italië kraan zien in ECB-fondsen, in plaats van ze op eigen benen. Tegelijkertijd worden deze banken parkeren overtollig kapitaal reserves bij de centrale bank. Ze bereiden zich voor op de mogelijkheid dat Zuid-Europese landen hun nationale valuta's opnieuw in te voeren en drastisch te devalueren ze.
"Zelfs de waakhonden niet graag zien dat banken nemen grensoverschrijdende risico's, hoewel in een absurde manier waarop dit in strijd is met het concept van de monetaire unie", zegt Mayer.
Aangezien de hoogte van de financiële crisis in 2008, heeft de Europese Commissie is onder druk van Europese banken om hun bedrijf te verminderen, voornamelijk in het buitenland, in een poging om hun kapitaalbasis te versterken. Bovendien zijn de waakhonden geïntroduceerd strikte beperkingen op de stroom van geld binnen financiële instellingen. Regelgevers vereisen dat banken in elk land afzonderlijk zelf te financieren. Bijvoorbeeld, Federale Financiële Duitsland Toezichthouder (BaFin) dringt erop aan dat HypoVereinsbank haar geld blijft in Duitsland. Wanneer de ouder bank, Unicredit in Milaan, vraagt om een overmatige hoeveelheid geld over te dragen van de Duitse dochteronderneming naar Italië, BaFin tussenbeide komt.
Breaking Punten
Unicredit is een ideaal voorbeeld van hoe banken terug te draaien de klokken in Europa: De bank, die altijd zichzelf trots als een echte pan-Europese instelling, nu kent vele vrijheden zijn regionale dochterondernemingen, waarbij geprofiteerd wordt minder van de werkelijke voordelen van een Europese bank. Hooggeplaatste bankmanagers toegeven dat, als puntje bij paaltje kwam, zou het mogelijk maken om snel te verkopen afzonderlijke onderdelen van de financiële groep.
In feite, zijn de bankiers schetsen vooraf bepaalde breekpunten op de Europese kaart. "Omdat prive-kapitaal is niet langer vloeiend, de centrale bankiers zijn de intensivering in de bres", vertelt Mayer. De econoom legt verder uit dat het risico van een breuk is overgedragen aan de belastingbetaler. "Op de lange termijn, de monetaire unie niet kan worden gehandhaafd zonder prive-investeerders," zegt hij, "want het zou alleen kunstmatig in leven worden gehouden."
De angst voor een ineenstorting is niet beperkt tot banken. Begin vorige week, Shell geschrokken van de markten. "Er is een verschuiving in onze bereidheid om het kredietrisico te nemen in Europa", aldus CFO Simon Henry.
Hij zei dat de oliegigant, die kasreserves van ruim $ 17 miljard (€ 13,8 miljard) heeft, liever dit geld te investeren in Amerikaanse staatsobligaties of deponeren op de Amerikaanse bankrekeningen dan het risico dat in Europa. "Veel bedrijven zijn nu de route te nemen dat de Amerikaanse geldmarktfondsen al duurde het een jaar geleden: Ze zijn niet meer zo bereid zijn om hun reserves te parkeren in de Europese banken", zegt Uwe Burkert, hoofd van de kredietanalyse aan de Landesbank Baden-Württemberg, een Overheidsbedrijven regionale bank gevestigd in de Zuid-Duitse deelstaat Baden-Württemberg.
En de anonieme massa van investeerders, variërend van Duitse kleine beleggers aan verzekeringsmaatschappijen en Amerikaanse hedge funds, is op zoek naar manieren om zichzelf te beschermen tegen de ineenstorting van de munt - of zelfs om ervan te profiteren. Dit komt tot uiting in de kapitaalstromen tussen Zuid-en Noord-Europa, snel stijgende vastgoedprijzen in Duitsland en nul rente voor Duitse staatsobligaties.
'Euro Experiment wordt steeds meer gezien als een mislukking'
Een persoon die lange tijd heeft verwacht dat de euro op te breken is Philipp Vorndran, 50, chief strategist bij Flossbach von Storch, een bedrijf dat handelt in vermogensbeheer. Vorndran de handtekening van snor kan enigszins worden uit de pas met de tijd, maar zijn opvattingen niet. "Op de financiële markten, de euro experiment steeds meer wordt gezien als een mislukking", zegt de beleggingsstrateeg, die ooit studeerde onder euro architect Issing en nu deelt zijn scepsis. De afgelopen drie jaar heeft Vorndran voorbereid zijn klanten voor grote veranderingen in de samenstelling van de monetaire unie.
Ze zijn nu in de eerste plaats investeren hun geld in materiële vaste activa zoals onroerend goed. De beurs rally van de afgelopen weken kan ook worden verklaard door deze vlucht van kapitaal in reële activa. Na een lange periode van achteruitgang van het aantal particuliere beleggers, heeft de Duitse Equities Institute (DAI) werd een aanzienlijke stijging van het aantal aandeelhouders in Duitsland.
Vooral grote hoeveelheden geld hebben onlangs stroomde in Duitse staatsobligaties, maar met korte looptijden ze nu dan ook het genereren van geen belang. "De lage rente voor Duitse staatsleningen weerspiegelen de angst dat de euro zal breken uit elkaar", zegt rente-expert Burkert. Beleggers zijn op zoek naar een veilige haven. "Tegelijkertijd zijn ze speculeren dat deze obligaties zou een toegevoegde waarde krijgen als de euro waren eigenlijk om uiteen te vallen."
De meest radicale optie om zich te beschermen tegen een ineenstorting van de euro is volledig terug te trekken uit de monetaire zone. De huidige trend gaat nog niet neer op een grote schaal kapitaalvlucht uit de eurozone. In mei, (de ECB niet meer publiceren huidige cijfers) meer directe investeringen en beleggingen in effecten daadwerkelijk stroomde in Europa dan weer uit. Toch is dit was erg kort voor het uitbalanceren van de uitstroom van kapitaal in de moeilijke winter kwartalen, wat neerkwam op meer dan € 140 miljard.
De wisselkoers van de euro slechts gedeeltelijk weerspiegelt de zorgen dat beleggers koesteren over de munt. Tot nu toe hebben de verliezen bleven binnen de perken. Maar de verklaring voor deze niet voorziet in veel troost: Het belangrijkste alternatief, de Amerikaanse dollar, blijkt relatief onaantrekkelijk voor grote investeerders uit Azië en andere regio's. "Iedereen is op zoek naar de minste van twee kwaden", zegt een van Frankfurt investment banker, als hij laconiek vat de situatie samen. Toch is er steeds meer scepsis over de euro, niet in het minst omdat, in tegenstelling tot Amerika en Azië, Europa is op weg naar een recessie. Mayer, de voormalige econoom bij Deutsche Bank, zegt dat hij verwacht dat de wisselkoersen die snel dalen tot onder 1,20 dollar.
"We merken dat het wordt steeds moeilijker om Aziaten en Amerikanen verkopen op investeringen in Europa", zegt vermogensbeheerder Vorndran, hoewel de VS, Japan en het Verenigd Koninkrijk hebben enorme schuldenproblematiek en "zijn allemaal liggen in hetzelfde ziekenhuis afdeling ', zoals hij het uitdrukt. "Maar het is nog beter om in een zwakke munt te investeren dan in een waarvan de structuur in het gedrang komt."
Hedge Fund Goeroes Geef Euro Thumbs Down
Inderdaad, zijn beleggers in toenemende mate speculeren direct tegenover de euro. De hoeveelheid open financiële weddenschappen tegen de gemeenschappelijke munt - die bekend staat als korte positionering - zijn snel gestegen in de afgelopen 12 maanden. Wanneer ECB-voorzitter Mario Draghi zei drie weken geleden dat er geen zin wedden opzichte van de euro, anti-euro krijgers groeide een beetje meer angstig.
Een van deze krijgers is John Paulson. De hedge fund manager ooit gemaakt miljarden door te wedden op een ineenstorting van de Amerikaanse vastgoedmarkt. Niet verrassend, de financiële wereld ging rechtop zitten en nam opvalt als Paulson, die nu op grote schaal in Amerika veracht als een crisis profiteur, aangekondigd in het voorjaar dat hij zou inzetten op een ineenstorting van de euro.
Paulson is niet de enige. Investor legende George Soros, die niet langer persoonlijk beheert zijn Quantum Funds, zei in een interview in april, dat - als hij nog actief - hij zou wedden opzichte van de euro als de Europese politici niet in geslaagd om een nieuwe koers te nemen. De belegger oorlog tegen de gemeenschappelijke munt is bijzonder delicaat omdat het bovendien gevoed door grote beleggers uit de eurozone. Duitse verzekeraars en managers van grote familie fortuinen hebben naar verluidt geïnvesteerd met Paulson en andere hedge funds. "Ze zijn het zagen op het been dat ze zitten op ', zegt een insider.
Tot nu toe heeft de inzet van de hedge funds niet afbetaald, en Paulson onlangs grote verliezen geleden.
Maar de beslissende wedstrijd moet nog worden gespeeld.
Vertaald uit het Duits door Paul Cohen
Otmar Issing op zoek is naar een beetje moe. De voormalige hoofdeconoom van de Europese Centrale Bank (ECB) zit op een barkruk in een kamer grenst aan de Frankfurt Stock Exchange. Hij lijkt op een vader wiens onrustige tiener is verliefd geworden op met de verkeerde menigte. Issing is op het punt om opnieuw uit te leggen al de dingen die mis gegaan met de euro, en waarom de huidige, nog niet succesvol de inspanningen om de Europese gemeenschappelijke munt te slaan zijn reden voor ernstige bezorgdheid.
Hij begint met een anekdote. "Lieve Otmar, gefeliciteerd met een onmogelijke taak." Dat is wat het einde van de Nobelprijs-winnende Amerikaanse econoom Milton Friedman schreef hem toen Issing werd een lid van de ECB-directie. Vanaf het begin heeft Friedman niet geloven dat de nieuwe munt zou overleven. Issing op het moment dat de euro zag als een 'experiment' dat toch de moeite waard was voor te vechten.
Veertien jaar later, is Issing nog steeds vechten, lang nadat hij weg is met pensioen. Maar net naast de deur op de beurs vloer, en in andere financiële centra over de hele wereld, blijkbaar heel veel mensen geloven dat Friedman's profetie binnenkort zal worden voldaan.
Banken, beleggers en bedrijven zich voor op de mogelijkheid dat de euro zal breken - en dus het verhogen van de kans dat juist dit zal gebeuren.
Er is steeds meer angst, vooral omdat politici er niet in geslaagd om de problemen op te lossen. Ondanks al hun inspanningen, de situatie in Griekenland lijkt hopeloos. Spanje is in de problemen en, tot overmaat van ramp, zal Constitutionele Hof van Duitsland beslist in september of het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) is zelfs compatibel met de Duitse grondwet.
Er is een groeiend gevoel van wrok, zowel in-en uitlenen landen - en in de landen die weldra kon aansluiten hun gelederen. Duitse politici zoals Beierse minister van Financiën Markus Söder van de conservatieve Christelijke Sociale Unie (CSU) openlijk oproepen voor Griekenland te worden gegooid uit de eurozone. Inmiddels is de leider van de oppositie in Duitsland centrum-linkse sociaal-democraten (SPD), Sigmar Gabriel, dringt er bij de eurolanden om de aansprakelijkheid voor de schulden te delen.
Op de financiële markten, de politieke gesteggel over de juiste manier op te lossen heeft de crisis vooral een ding bereikt: het heeft geleid tot de vrees voor een ineenstorting van de euro.
Cross-Border Bank Lending omlaag
Banken zijn vooral bezorgd. "Banken en bedrijven beginnen om lokaal te financieren hun activiteiten", zegt Thomas Mayer, die tot voor kort was de chef-econoom bij Deutsche Bank, die samen met andere financiële instellingen, is de risico's te verminderen in crisis geteisterde landen nu al maanden. De stroom van geld over de grenzen heen is opgedroogd omdat de banken bang zijn lijden verliezen.
Volgens de ECB, wordt grensoverschrijdende kredietverlening onder banken in de eurozone gestaag gedaald, vooral sinds de zomer van 2011. In juni deze interbancaire transacties bereikten hun laagste niveau sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2007.
In aanvulling op terugschroeven van hun leningen aan bedrijven en financiële instellingen in andere Europese landen, zijn de banken zelfs verbreken van verbindingen om hun eigen filialen in het buitenland. Duitse Commerzbank en Deutsche Bank blijkbaar de voorkeur aan hun filialen in Spanje en Italië kraan zien in ECB-fondsen, in plaats van ze op eigen benen. Tegelijkertijd worden deze banken parkeren overtollig kapitaal reserves bij de centrale bank. Ze bereiden zich voor op de mogelijkheid dat Zuid-Europese landen hun nationale valuta's opnieuw in te voeren en drastisch te devalueren ze.
"Zelfs de waakhonden niet graag zien dat banken nemen grensoverschrijdende risico's, hoewel in een absurde manier waarop dit in strijd is met het concept van de monetaire unie", zegt Mayer.
Aangezien de hoogte van de financiële crisis in 2008, heeft de Europese Commissie is onder druk van Europese banken om hun bedrijf te verminderen, voornamelijk in het buitenland, in een poging om hun kapitaalbasis te versterken. Bovendien zijn de waakhonden geïntroduceerd strikte beperkingen op de stroom van geld binnen financiële instellingen. Regelgevers vereisen dat banken in elk land afzonderlijk zelf te financieren. Bijvoorbeeld, Federale Financiële Duitsland Toezichthouder (BaFin) dringt erop aan dat HypoVereinsbank haar geld blijft in Duitsland. Wanneer de ouder bank, Unicredit in Milaan, vraagt om een overmatige hoeveelheid geld over te dragen van de Duitse dochteronderneming naar Italië, BaFin tussenbeide komt.
Breaking Punten
Unicredit is een ideaal voorbeeld van hoe banken terug te draaien de klokken in Europa: De bank, die altijd zichzelf trots als een echte pan-Europese instelling, nu kent vele vrijheden zijn regionale dochterondernemingen, waarbij geprofiteerd wordt minder van de werkelijke voordelen van een Europese bank. Hooggeplaatste bankmanagers toegeven dat, als puntje bij paaltje kwam, zou het mogelijk maken om snel te verkopen afzonderlijke onderdelen van de financiële groep.
In feite, zijn de bankiers schetsen vooraf bepaalde breekpunten op de Europese kaart. "Omdat prive-kapitaal is niet langer vloeiend, de centrale bankiers zijn de intensivering in de bres", vertelt Mayer. De econoom legt verder uit dat het risico van een breuk is overgedragen aan de belastingbetaler. "Op de lange termijn, de monetaire unie niet kan worden gehandhaafd zonder prive-investeerders," zegt hij, "want het zou alleen kunstmatig in leven worden gehouden."
De angst voor een ineenstorting is niet beperkt tot banken. Begin vorige week, Shell geschrokken van de markten. "Er is een verschuiving in onze bereidheid om het kredietrisico te nemen in Europa", aldus CFO Simon Henry.
Hij zei dat de oliegigant, die kasreserves van ruim $ 17 miljard (€ 13,8 miljard) heeft, liever dit geld te investeren in Amerikaanse staatsobligaties of deponeren op de Amerikaanse bankrekeningen dan het risico dat in Europa. "Veel bedrijven zijn nu de route te nemen dat de Amerikaanse geldmarktfondsen al duurde het een jaar geleden: Ze zijn niet meer zo bereid zijn om hun reserves te parkeren in de Europese banken", zegt Uwe Burkert, hoofd van de kredietanalyse aan de Landesbank Baden-Württemberg, een Overheidsbedrijven regionale bank gevestigd in de Zuid-Duitse deelstaat Baden-Württemberg.
En de anonieme massa van investeerders, variërend van Duitse kleine beleggers aan verzekeringsmaatschappijen en Amerikaanse hedge funds, is op zoek naar manieren om zichzelf te beschermen tegen de ineenstorting van de munt - of zelfs om ervan te profiteren. Dit komt tot uiting in de kapitaalstromen tussen Zuid-en Noord-Europa, snel stijgende vastgoedprijzen in Duitsland en nul rente voor Duitse staatsobligaties.
'Euro Experiment wordt steeds meer gezien als een mislukking'
Een persoon die lange tijd heeft verwacht dat de euro op te breken is Philipp Vorndran, 50, chief strategist bij Flossbach von Storch, een bedrijf dat handelt in vermogensbeheer. Vorndran de handtekening van snor kan enigszins worden uit de pas met de tijd, maar zijn opvattingen niet. "Op de financiële markten, de euro experiment steeds meer wordt gezien als een mislukking", zegt de beleggingsstrateeg, die ooit studeerde onder euro architect Issing en nu deelt zijn scepsis. De afgelopen drie jaar heeft Vorndran voorbereid zijn klanten voor grote veranderingen in de samenstelling van de monetaire unie.
Ze zijn nu in de eerste plaats investeren hun geld in materiële vaste activa zoals onroerend goed. De beurs rally van de afgelopen weken kan ook worden verklaard door deze vlucht van kapitaal in reële activa. Na een lange periode van achteruitgang van het aantal particuliere beleggers, heeft de Duitse Equities Institute (DAI) werd een aanzienlijke stijging van het aantal aandeelhouders in Duitsland.
Vooral grote hoeveelheden geld hebben onlangs stroomde in Duitse staatsobligaties, maar met korte looptijden ze nu dan ook het genereren van geen belang. "De lage rente voor Duitse staatsleningen weerspiegelen de angst dat de euro zal breken uit elkaar", zegt rente-expert Burkert. Beleggers zijn op zoek naar een veilige haven. "Tegelijkertijd zijn ze speculeren dat deze obligaties zou een toegevoegde waarde krijgen als de euro waren eigenlijk om uiteen te vallen."
De meest radicale optie om zich te beschermen tegen een ineenstorting van de euro is volledig terug te trekken uit de monetaire zone. De huidige trend gaat nog niet neer op een grote schaal kapitaalvlucht uit de eurozone. In mei, (de ECB niet meer publiceren huidige cijfers) meer directe investeringen en beleggingen in effecten daadwerkelijk stroomde in Europa dan weer uit. Toch is dit was erg kort voor het uitbalanceren van de uitstroom van kapitaal in de moeilijke winter kwartalen, wat neerkwam op meer dan € 140 miljard.
De wisselkoers van de euro slechts gedeeltelijk weerspiegelt de zorgen dat beleggers koesteren over de munt. Tot nu toe hebben de verliezen bleven binnen de perken. Maar de verklaring voor deze niet voorziet in veel troost: Het belangrijkste alternatief, de Amerikaanse dollar, blijkt relatief onaantrekkelijk voor grote investeerders uit Azië en andere regio's. "Iedereen is op zoek naar de minste van twee kwaden", zegt een van Frankfurt investment banker, als hij laconiek vat de situatie samen. Toch is er steeds meer scepsis over de euro, niet in het minst omdat, in tegenstelling tot Amerika en Azië, Europa is op weg naar een recessie. Mayer, de voormalige econoom bij Deutsche Bank, zegt dat hij verwacht dat de wisselkoersen die snel dalen tot onder 1,20 dollar.
"We merken dat het wordt steeds moeilijker om Aziaten en Amerikanen verkopen op investeringen in Europa", zegt vermogensbeheerder Vorndran, hoewel de VS, Japan en het Verenigd Koninkrijk hebben enorme schuldenproblematiek en "zijn allemaal liggen in hetzelfde ziekenhuis afdeling ', zoals hij het uitdrukt. "Maar het is nog beter om in een zwakke munt te investeren dan in een waarvan de structuur in het gedrang komt."
Hedge Fund Goeroes Geef Euro Thumbs Down
Inderdaad, zijn beleggers in toenemende mate speculeren direct tegenover de euro. De hoeveelheid open financiële weddenschappen tegen de gemeenschappelijke munt - die bekend staat als korte positionering - zijn snel gestegen in de afgelopen 12 maanden. Wanneer ECB-voorzitter Mario Draghi zei drie weken geleden dat er geen zin wedden opzichte van de euro, anti-euro krijgers groeide een beetje meer angstig.
Een van deze krijgers is John Paulson. De hedge fund manager ooit gemaakt miljarden door te wedden op een ineenstorting van de Amerikaanse vastgoedmarkt. Niet verrassend, de financiële wereld ging rechtop zitten en nam opvalt als Paulson, die nu op grote schaal in Amerika veracht als een crisis profiteur, aangekondigd in het voorjaar dat hij zou inzetten op een ineenstorting van de euro.
Paulson is niet de enige. Investor legende George Soros, die niet langer persoonlijk beheert zijn Quantum Funds, zei in een interview in april, dat - als hij nog actief - hij zou wedden opzichte van de euro als de Europese politici niet in geslaagd om een nieuwe koers te nemen. De belegger oorlog tegen de gemeenschappelijke munt is bijzonder delicaat omdat het bovendien gevoed door grote beleggers uit de eurozone. Duitse verzekeraars en managers van grote familie fortuinen hebben naar verluidt geïnvesteerd met Paulson en andere hedge funds. "Ze zijn het zagen op het been dat ze zitten op ', zegt een insider.
Tot nu toe heeft de inzet van de hedge funds niet afbetaald, en Paulson onlangs grote verliezen geleden.
Maar de beslissende wedstrijd moet nog worden gespeeld.
Vertaald uit het Duits door Paul Cohen
Abonneren op:
Posts (Atom)